The Calgary Stampede

Rust tussen hectiek

Voordat ik ga vertellen hoe spectaculair de rodeo was, wil ik graag de kunsthal, de agri-schuur en Elbow River Camp in de spotlights zetten. Dit zijn de rustpunten op het terrein waar rodeo, kermis, foodtrucks  en muziekshows de boventoon voeren. De kunsthal huisvest lokale kunstenaars die hun schilderijen, beeldhouwwerken en foto’s tentoonstellen. Te midden van deze creatievelingen bevindt zich de Wine-garden. Hier zitten groepen vrienden duidelijk bij te komen van de drukte, maar het is ook een populaire plek voor bedrijven om hun relaties mee heen te nemen voor een wijnproeverij en lunch, voordat ze naar de rodeo gaan. Ook ik word uitgenodigd voor de wijnproeverij. De sommelier heeft een drietal fijne wijnen uitgekozen die ze presenteert met lokaal gemaakte kazen, waaronder een Gouda kaas. Het recept is een beetje van Gouda en een beetje van de Canadese kaasboer denk ik. Het ziet er Nederlands uit, maar het mist het zachte, smaakvolle van de kaas die op de Goudse markt verhandeld werd.

Wij wandelen door de agrischuur waar jong en oud kunnen leren hoe een kalfje in de buik van de moeder ligt, hoe legkippen wonen, hoe biggetjes de eerste dagen van hun leven verzorgd worden, waar melk vandaan komt en dat je een Alpaca kan scheren. Een interactieve tentoonstelling die bewust maakt van leven en voedsel. Ik vervolg mijn weg en loop via een brug over de Elbow River zo het verleden in.

Met rechte rug naar de toekomst kijkend. Maar een vredespijp had hij niet bij zich.

Aan de oever van deze Rivier ligt een nabootsing van een Native camp waar handbeschilderde tipi’s van diverse lokale stammen in een vredige cirkel staan. Onze gids vertelt dat de tipi pas beschilderd mag worden als de bewoner een duidelijke droom heeft gehad. Een droom die het pad naar de toekomst beschrijft of een doel in het leven tekent. De verf-vegen bij de ingang van één van een tipi’s is geen geklieder maar laat zien dat de familie in rouw is, leren we. De moeder is kortgeleden overleden. Bij de Native people lijkt alles een betekenis te hebben, als we een dans aanschouwen lijkt deze rommelig. Niemand danst hetzelfde en kinderen huppelen er wat tussendoor. Het verhaal van de dans is echter meer dan alleen muziek en bewegen. Iedereen heeft zijn eigen rol. Van graspol tot vlinder met allemaal eigen bewegingen. We krijgen een uitgebreide rondleiding maar mogen niet overal foto’s maken. Ik raak aan de praat met een chief van één van de Blackfoot stammen. Een trotse man die graag vertelt over zijn stam, de geschiedenis en zijn overgroot opa. Deze dappere krijger staat bekent als heldhaftige beschermer van zijn familie en was een vooruitstrevend man. Hij startte de pelzenhandel met de Hudson Bay Company op. Handel die niet alleen diversiteit in goederen bracht maar ook contacten met Europeanen.  De chief laat foto’s zien van een grote steen met hiërogliefen die hij kort geleden terug gehaald heeft uit Engeland. De hiërogliefen vertellen het verhaal van zijn overgroot opa die de verschillende stammen liet samenwerken en liet inzien dat ze de gronden rond Calgary beter samen konden gebruiken dan steeds in oorlog landjepik pleegden. Een beetje schoorvoetend vraag ik of de native people niet meer boos zijn. Ik voel een trots gevoel bij hem, trots op de nieuwe wereld en waardering voor het leven. Dit, op een manier dat ik niet verbaast ben als mister chief uitlegt dat we beter kunnen genieten van het nu, en moeten kijken naar de toekomst in plaats van in de pijn van het verleden te blijven hangen. Met rechte rug en zijn kin een beetje omhoog, zoals indianen in oude films zitten met een vredespijp. Trots op wie hij is en wat hij wil. Saamhorigheid.  Met een fotomoment en een ferme handdruk neem ik afscheid om de rest van de middag de cowboys van de rodeo te aanschouwen.

Getuige van zweethanden

Ik nestel me met popcorn en verse limonade op de tribune aan de lange zijde van arena. Hier heb ik goed zicht op de show. Er staan diverse onderdelen op de agenda, waar niet alleen de snelste tijd beslist wie winnaar is, maar ook de stijl en het gedrag van het paard worden beoordeeld. Elk paard wordt voor de show aan een grondige veterinaire check onderworpen en gaat na de show linea recta naar de truck om naar de Stampede Ranch terug gebracht te worden. De paarden lopen maar één show. De cowboys mogen elke dag meedoen.

Tijdens de Chuck wagon race gaat het niet alleen om spanning en sensatie, de cowboys bootsen een vlucht na van het kamp waar de restaurantwagen eerst geladen moest worden voordat er gevlucht kon worden. Tijdens de race moet er een ton in de wagen gegooid worden voordat de rijder weg mag rijden. De cowboy die hier verantwoordelijk voor is, springt vervolgens op zijn paard (of erover heen) en racet ook zo snel mogelijk naar de finish. Dit gaat ook wel eens mis zien we, als een paard zonder ruiter over de finish komt. In de begin jaren van de Chuck wagon races gingen de cowboys met de originele restaurant-wagens de stad in om pannenkoeken te bakken en deze uit te delen aan de bevolking. Tegenwoordig worden nog steeds op diverse plekken in de stad pannenkoek-ontbijt aangeboden tijdens de Stampede.

Passie voor paarden, interesse in geschiedenis en alle dromen die ik heb gehad over cowboys, je begrijpt vast dat mijn hart deze dagen snel klopt. Het maakt echter een sprongetje als ik me klaarmaak voor de back stage tour. Ik krijg een tweede VIP pas en een kledingcheck. Diverse filmploegen zijn actief waardoor we alleen in stijl toegang krijgen tot het terrein achter de arena, waar de paarden staan en de cowboys zich voorbereiden op de rodeo. Trap op, trap af, door de keuken en langs het wasgoed van de medewerkers, links, rechts en dan hoor ik een oorverdovend lawaai. Ik sta naast de cowboys die klaarstaan voor de show. Vanaf hier lijkt de arena nog groter en de stoere cowboys zijn voelbaar kwetsbaar. De paarden worden, waar mogelijk, op hun gemak gesteld, de cowboys doen hun laatste rekoefeningen, hoed af, hoed weer op. Een diepe kniebuiging, broek recht trekken, zweethanden afvegen. Ik ben getuige van zenuwen.

Meegezogen in familie-gevoel

Als afsluiter van onze Stampede dagen testen wij een nieuwe excursie, die vanaf volgend jaar te boeken is voor gasten. De foodtour. Vier gastvrije en goedlachse, vrijwilligers wonend in Calgary, allen net zo Stampede fan als foodliefhebber nemen ons mee langs de food-trucks. Al etend kletsen we over de Stampede, hun herinneringen en al het gekke eten wat aangeboden wordt. Ik probeer de Corn-Dog-peanutbutter and jelly en krijg award-winning spareribs voordat ik een knalroze ijsje met mini-kaneel-donutjes als toetje toegeschoven krijg. Ik ben meer onder de indruk van de verhalen dan van het eten moet ik eerlijk bekennen. Maar ik hou dan ook van verhalen. Mike, met de cowboyhoed, vertelt over zijn eerste baantje op de Stampede, de eerste achtbaanritjes die hij maakte met zijn opa, het pannenkoeken ontbijt op de zondag ochtend en hij stelt me voor aan zijn dochter. Ook zij heeft dit jaar haar eerste baantje op de Stampede.

Ik krijg familiegevoel bij deze mensen. Met elkaar het verleden eren, het heden vieren en zorgdragen voor de toekomst. Gastvrij, energiek, met raar eten en rodeo.